Yaya Durağı sabit ve/veya taşınabilir oturma yerleri, hava koşullarına karşı koruma, bitkilendirme, aydınlatma, bisiklet park yerleri, sanat ve oyun alanı gibi farklı olanaklara sahip bir dinlenme alanıdır. Otomobillerden aldığı alanı yayalara vererek, otomobilleri önceliklendiren kent yaklaşımını insanları ön plana alarak değiştirir  ve sokak kenarındaki taşıt park alanı üzerine bir platform kurularak uygulanır. Yaya durağının sağlayacağı olanaklar, uygulama alanında yaşayanların talebi veya yaya durağının hedef kitlesinin ihtiyacı doğrultusunda çeşitlilik gösterebilir. Yaya durağı, sokakları yeniden kullanmanın ve kamusal alanı insanlar için yeniden şekillendirmenin yenilikçi ve keyifli bir yoludur.

Tampon bölge, beton çiçek saksısı gibi engelleyici bir ekipman ile taşıt trafiğinden korunan bir yaya durağı, ek özelliklere yer açmak için kaldırım alanını genişletir. Bu öğeler, kentlileri çekerek, daha konforlu ve keyifli bir yürüyüş ortamına katkı sağlar. Ayrıca işletmeler, bölge sakinleri ve ziyaretçiler için özgün ve çekici kamusal alanlar oluşturarak büyük fayda sağlar.

YAYA DURAĞI’NIN ETKİLERİ

YAYA DURAĞI BİR TRAFİK SAKİNLEŞTİRME ARACIDIR

Yaya Durağı, taşıt yolunun tek veya her iki taraftan daralmasını sağlayacak ya da zikzak bir tasarım ile sürücüleri sağ-sol yapmaya zorlayacak şekilde yön saptırıcı bir yapay viraj olarak tasarlanabilir. Böylece trafiği sakinleştirici bir önlem olarak kullanılabilir ve gerek tek şeritli gerekse çift şeritli yollarda taşıt hızlarının düşürülmesine yardımcı olur. Böylece yayaları en çok tehlikeye atan ciddi yaranlanma ve ölümlü çarpışmaların da azalmasını sağlar. Yaya Durağı trafiği sakinleştirerek ve mevcut kaldırımları genişleterek yön saptırıcıların farklı ve daha büyük bir alternatifi gibi kullanılabilir ve şehirlerde yaya ve bisikletli ulaşımını teşvik ederken güvenliği ve yaşanabilirliği arttırmak için hızlı ve verimli bir yol sağlar. Yaya Durağı, yüksek maliyet gerektiren kaldırım genişletme çalışmaları ihtiyacı olan kentlerde büyük ölçekli altyapı projeleri için yeterli bütçesi olmayan belediyeler için avantaj sağlar.

YAYA DURAĞI KISA MESAFELİ YOLCULUKLARDA YÜRÜYÜŞÜ TEŞVİK EDER

Gelişmekte olan ülkelerdeki şehirlerin çoğunda altyapı, özel araç sahipliği ve karayolu ulaşım sistemine göre tasarlanmıştır. Günümüzde şehirler, sürdürülebilir kentsel gelişim yaklaşımlarını benimsemeye çalışmaktadır ancak bir şehrin altyapısını dönüştürmek uzun vadeli ve büyük maliyetler gerektiren bir hedeftir. Yaya Durağı bulunan şehirlerde, yaya duraklarının yaya trafiğini artırdığı ve insanların kamusal alanlarda daha fazla vakit geçirmesine neden olduğu gözlemlenmiştir. Bu hem yerel işletmeler hem de mahallenin yaşanabilirliği açısından faydalıdır.

NEFES ALMAK, DİNLENMEK VE YENİLENMEK İÇİN KAMUSAL ALAN

Yaya Durağı, yayalar için elverişli kaldırımlar ve küçük kamusal alanlar sağlar. Birçok büyük kentte yaya altyapısı, sokak mobilyaları ve kamusal alan bakımından yetersizdir. Özellikle COVID-19 döneminde, vatandaşlar (özellikle çocuklar ve yaşlılar gibi bazı dezavantajlı gruplar) için saatlik veya günlük sokağa çıkma yasakları gibi sınırlamalar (tüm mağazaların, kafelerin, iş yerlerinin, büyük kamusal alanların kapatılması; kamu-özel ulaşım kullanımının kısıtlanması vb.) getirilmiştir.

Bu nedenle, insanlar salgın koşullarında daha fazla yürümeye ihtiyaç duymaktadır. Bu durum da yayaların günlük yolculukları sırasında nefes alabilecekleri, dinlenebilecekleri, yenilenebilecekleri elverişli kaldırımlara ve küçük kamusal alanlara olan ihtiyacının önemini göstermektedir. Yaya durağı; oturmak, dinlenmek için çekici bir kamusal alan yaratır. Ayrıca yayaların rahatça yürüyebilmesi için de kaldırım alanını serbest bırakır. Böylelikle yaya durağı oturmak ve dinlenmek isteyenler için daha rahat bir mekan sağlar ve yayalar için yolculukları daha konforlu hale getirir.

YAYA DURAĞI TOPLULUK DUYGUSUNU GÜÇLENDİRİR

Yaya durağı komşularla ve arkadaşlarla buluşmak gibi gündelik alışkanlıklar için çekici kamusal alanlar yaratarak insanların topluluk duygusunu geliştirmelerine yardımcı olur. Mahalle sakinlerini bir araya getirerek bir mekan duygusu kazandırır ve insan odaklı bir mahalle dokusu oluşturulmasına katkı sağlar. Yaya Durağı aynı zamanda oturma alanı sağlayan ve yerel işletmeler için muhtemel müşterileri çeken özgün kamusal alanlardır. Böylelikle yaya durağı kurulduğu alanlarda mekan kalitesini ve yaşanabilirliği arttırmaktadır. Yaya durağı şehirlerde, yaya ve bisikletlilere öncelik verilen sokakların kurulmasına, yapılı çevre-sokak-kamusal alan ilişkisinin daha dengeli olduğu mekanlar oluşturulmasına ve insan odaklı yaklaşımların benimsenmesine katkı sağlar.